Those were the days

In een drukke (en ook een minder drukke) werkweek dient bijtijds al eens wat stoom te worden afgelaten. De laatste maandagavond van de maand oktober gebeurt dat als naar jaarlijkse traditie in de Willebroekse ‘lokalen en herbergen’, want dat is al sinds 1849 de dag van ‘Willebroek Jaarmarkt’, al sinds tientallen jaren een hoogdag voor de plaatselijke bevolking. Alle leden van de familie werden in het nieuw gestoken en opgeblonken van kop tot teen, om vervolgens en groupe de koude te trotseren (want een andere traditie is dat het tegen de tijd van Willebroek jaarmarkt al minstens één nacht goed moet gevroren hebben). De jaarmarkt zelf, die al tijdens de prille ochtenduren aanvangt en voor de landbouwers van heinde en verre nog steeds een echte koopmarkt is, is een evenement waar heel veel (ex-)Willebroekenaren al niet meer naartoe komen, om de simpele reden dat ze elders werken en/of wonen, en dat het uitzicht van een koe, paard, schaap of geit al lang niet meer iets is om verlof voor te nemen, zeker als je er beroepshalve geen betrokkenheid mee hebt, of, zoals ondergetekende, maar in deze of gene richting moet kijken vanuit je straat om genoemde diersoorten dagelijks te aanschouwen. Bovendien valt het mij op dat, zoals wel meer het geval is bij grootschalige populaire evenementen, er heel veel rare variaties van de menselijke soort bij dit soort gelegenheden uit alle krochten en gaten naar boven komen gekropen, als een soort vreemdsoortige parodie op Dawn of the Dead (wat niet verwonderlijk is, voor de tijd van het jaar), die dan brassend en lallend de straten vullen, om zich op de meest onvoorziene plekken te ontdoen van hun lichaamsvochten. De ervaring van jaren terug leert dat er doorgaans een dip in het gebeuren komt na het middaguur, wanneer de herbergen en de kermis weer leeglopen omdat bovengenoemde figuren, wier pens ondertussen werd gevuld met bier en schep, thuis hun roes gaan uitslapen, om er bij voorkeur een paar uur later weer terug ‘tegenaan te gaan’.

Des avonds wordt de jaarmarkt elk jaar afgesloten met een vuurwerk, dat ondertussen al is uitgegroeid tot een enorm klank- en lichtspel dat zijn weerga niet kent in de wijde omgeving, en zelfs het Antwerps nieuwjaarsvuurwerk soms maar bleek doet uitslaan, omdat er door het gemeentebestuur en welvarende Willebroekse weldoeners niet op een centje meer of minder wordt gekeken ter vermaak van de eigen en de naburige populatie. En dat is dan het moment om met vrienden samen te komen, vooral vrienden die je al in lange tijd niet meer hebt gezien, en in de Willebroekse herbergen nog een vervolg aan de avond te breien, alwaar door muzikale begeleiding gewoonlijk voor de nodige ‘ambiance’ wordt gezorgd. Een jaarlijkse must, al moet ik eerlijk toegeven dat er ook wel een soort van snobisme mee gemoeid is van de echte Willebroekenaren, om zich liefst met zoveel mogelijk mensen in zoveel mogelijk café’s voort te bewegen, en aldus elkaar met een soort van ‘clangevoel’ te beconcurreren, waarbij diegenen met de grootste clan of achterban het meeste aanzien genieten. Voor ons is het gewoon een afspraak met een fijne traditie, en fijne vrienden.

De werkweek werd vrijdagavond afgesloten met een ander trekpleister in de heimatgemeente: een etentje bij Kit van restaurant Shanghai aan het station. Wie de glazen deur binnenstapt wordt als het ware bijna 40 jaar teruggekatapulteerd in de tijd, mocht de moderne TV boven de toog – die uiteraard de hele avond staat te blèren ten behoeve van de eenzamere kostgangers – er niet zijn om je eraan te herinneren dat je je nog wel degelijk in de 21ste eeuw bevindt. Al zijn de tafelbladen van glas waaronder je vroeger het menu kon doornemen dan wel vervangen, de versiering aan wanden en toog verwijzen nog steeds naar het China van een verre keizer. Sommige bezoekers gaan met hun gezicht binnenwaarts gekeerd op de banken aan de tafels zitten, waardoor je uitgebreid wordt gemonsterd als je je in de richting van je tafel begeeft, niet zelden onder luidruchtige opmerkingen of tekenen van herkenning. Voor zover er nog iemand zit, want heel wat bezoekers hebben nog steeds de gewoonte om op het al even historische tijdstip van 18 uur aan tafel te gaan, waardoor een etentje na de klok van achten een vrij eenzame bedoening wordt. (Doe overigens geen moeite om het te zoeken op het wereldwijde web, want je zal geen website vinden.)

Zaakvoerder Kit lijkt voor vreemden op het eerste gezicht nogal een eigenaardig sujet: zwaar stotterend en schuifelend komt hij van achter zijn toog, en hij is niet altijd even verstaanbaar, zelfs voor het waakzame oor. Maar hij is de perfecte gastheer en ontwikkelt meteen een nooit eerder geziene sympathie voor zijn gasten, ook al komen ze er dan voor de eerste keer; iedereen wordt op zijn wenken bediend, en geen bord, glas of schotel zal leeg komen te staan zonder dat zijn alziend oog het opmerkt, waarbij zijn zoon en dochter, die mee de bediening verzorgen, af en toe met kenmerkende Chinese klanken tot snellere actie worden aangemaand. Shanghai is een plaats waar je naartoe gaat voor het eten, niet voor het interieur; zoveel is wel duidelijk. En aangezien ze geen prefab-rijsttafels klaar hebben, is het zeker bij grote gezelschappen de moeite om de waard zijn creativiteit te laten botvieren in het aanbrengen van gerechten; er wordt rekening gehouden met bijzondere wensen, en af en toe zit er zelfs eens een ‘specialleke’ tussen, maar altijd om duimen en vingers af te likken. Uiteindelijk zal het hele gezelschap, lichtelijk 'zompig' gegeten en evenzeer aangeschoten, achterover gaan leunen, terwijl Kit het wellicht niet zal nalaten om vanuit de keuken toch nog maar een extra schoteltje aan te dragen, dat dan zelfs onaangeroerd terug moet, maar niet zonder eerst na te vragen of er nu echt niemand is die het ingepakt mee naar huis wil nemen. Wie denkt dat men na zo’n schranspartij een niet te overziene rekening zal dienen te betalen, komt bedrogen uit: men verlaat het pand tegen een prijs waarvoor men elders wellicht enkel een steak en een pint bier zal krijgen. En zeker niet de vriendelijkheid en vriendschap waarmee deze kastelein het begeleidt. Altijd een mooie manier om het weekend in te leiden!