Opleidingen. Iedereen heeft er – althans op de
sociale media – de mond van vol. Ongetwijfeld zijn er ook werkgevers die ze
aanbieden. Ik ben ze echter nauwelijks of niet tegengekomen in 21 jaar werken,
hoewel het world wide web schijnt te
zwermen van de opleidingsmogelijkheden, gewoonlijk met een prijs waarvoor je
als particulier twee jaar moet sparen als je ze persoonlijk zou willen
bekostigen om jezelf iets bij te brengen. Bij één werkgever kon ik mijn directe
baas ertoe bewegen mij een tweetal basisworkshops van een halve dag te laten
volgen die achteraf bekeken wel eens leuk waren om er tussenuit te zijn, maar
waarvan de goodie bag en de verse
croissants of saladbar enkele jaren later memorabeler bleken dan de inhoud van
de workshop zelf.
Nee, dan bleken mijn eerste twee werkgevers in
de toeristische sector bij de start van mijn loopbaan op dat vlak toch nog nuttiger, met de gratis
studiereizen van 10 dagen in respectievelijk Turkije en het Westen van de VS. In
het najaar op kosten van de baas de voetjes in het water steken bij de ondergaande zon in Pamukkale,
met een vliegtuig door de Grand Canyon vliegen of om 2 uur ’s nachts in The Sound Factory in San Francisco bij een
optreden van een verwaterde Nina Hagen
aan een Amerikaan trachten uit te leggen dat ze vroeger in Europa nogal een
bekendheid was, allemaal “om te weten hoe de reisbusiness werkt”, is iets dat
veel langer nazindert. De ontdekking van de wereld is nu eenmaal onvergetelijk
bij wijze van opleiding. (Veel jonge lotgenoten die “geen ervaring” hebben
omdat ze een stukje van de wereld hebben gezien worden dan ook vaak ten
onrechte opzij geschoven.)
Bij één werkgever kon er bij de invoering van
een nieuw softwareprogramma, waarmee de hele organisatie moest gaan werken, zelfs
niet eens de ondersteuning af die door de verkoper werd aangeboden onder de
vorm van een 4-uur-durende, exclusieve “express-workshop” voor alle medewerkers
om de “ins & outs” van het
programma in één keer volledig uit de doeken te doen zodat je meteen aan de
slag kon met volledige kennis ervan. In plaats daarvan moest elke gebruiker
terecht bij het individu dat de idee had geopperd het gebruik van dit programma
in te voeren, omdat ze het “ooit wel eens had zien gebruiken en het misschien
wel nuttig was”. Daarna moest iedereen zelf aan de slag en zich – bij
ordonnantie van de hiërarchisch overste – bij eventuele vragen richten tot
eerder genoemd individu (karma!), die steevast elk verzoek om extra uitleg
beantwoordde met “wat denk jij dat het is?” of “ik kijk het even na”, wat
zonder gevolg bleef zodat je wel verplicht was om het zelf uit te zoeken. In
zekere zin óók een vorm van training, natuurlijk…
Het deed me terugdenken aan een vroegere collega op een IT-helpdesk die telkens opnieuw elk probleem bij een vastgelopen
PC beantwoordde met “IK heb dat probleem niet!” waarop vervolgens een
negotiatie van een half uur nodig was om hem tot actie te bewegen en het
probleem opgelost te krijgen, meestal nadat je alle te anticiperen versies van
“klik daar eens op” en “doe dat eens open” al eerder had doorlopen voor je ten
einde raad de telefoon opnam. Wacht es even… Verdoken opleiding?
Het wordt blijkbaar bij heel wat organisaties
normaal gevonden dat werknemers een loopbaan aanvatten door mét een vijftal
jaar ervaring (een soort van “standaardvereiste” in veel vacatures) over te
stappen van de ene naar de andere werkgever, om vervolgens bij die werkgever
voor de volgende (nu) 40 jaar te blijven zitten in die job zonder ook maar
enige opleiding (maar misschien ook nét met de bedoeling dat hij nergens meer
naartoe gaat). Indien de IT-sector ook zo had geredeneerd, zaten we nog te klooien
met ponskaarten en bakelieten telefoons.
“Je kunt toch ‘iets’ gaan volgen in
avondschool?” werd me wel eens geopperd. Natuurlijk, maar afgezien van het feit
dat avondonderwijs iets is voor mensen die om vijf uur van de
trein (of fiets) stappen in hun thuisbasis en niet voor diegenen aan wie, als ze
om 18u30 willen vertrekken naar hun treinrit van een uur, opgelegd wordt om dat telefoontje of die mail toch nog te plegen omdat-het-echt-niet-kan-wachten-tot-morgen,
zijn ook die opleidingen afgestemd op specifieke carrièreonderdelen van
praktische aard – los van de cursus Spaans of Italiaans die Marina na haar
werkuren gaat volgen om de volgende zomer met Juan of Giovanni te converseren
op het strand.
Zelf heb ik daarom gedurende een jaar een
nieuwe academische opleiding gevolgd, om mijn (verouderd) diploma aan te vullen,
nieuwe inzichten op te doen over aspecten in de maatschappij die ondertussen
veranderd zijn en – ook daarin is tegenwoordig in academische opleidingen aan
de werkgevers tegemoetgekomen – direct inzetbare skills op te doen om te
gebruiken in een volgende ervaring, wanneer – en hopelijk niet áls – die er
komt. Voor het overige heb ik mijn ervaringen – van de seminaries, conferenties,
workshops die ik zelf organiseerde, over de mediarelaties, de redactie-ervaring
en de reisorganisatie, tot de HR-aspecten in mijn taken – allemaal zelf
opgedaan on-the-job, zonder dat ik er
ook maar één gespecialiseerd seminarie of workshop voor heb gevolgd: zuiver
zelf opgedane ervaring. Aan de jaren dienst bij de werkgevers op mijn CV te
zien en de financiële appreciatie die er tegenover stond, heb ik me desondanks bijster
goed uit de slag getrokken en behoorlijk wat te presenteren, terwijl het spoor
van geschoten kemels achter mij zonder die specifieke opleidingen nogal
meevalt.
Ik zie overigens dat de VDAB een opleiding
“bagger-navigatie” aanbiedt. Ben ik ook een expert in. Zuivere ervaring.
No comments:
Post a Comment